Een elastiekje is een ring van rubber of een ander elastisch materiaal. Men gebruikt elastiek voornamelijk voor het bijeenhouden van objecten en het opslaan van energie onder de vorm van potentiële energie. Elastiek is uitgevonden in Engeland door Stephen Perry in maart 1845. Elastiek voldoet niet aan de wet van Hooke. Dit betekent dat de uitrekking (u) niet recht evenredig is met de uitgeoefende kracht (F). Naarmate een elastiek verder uitgerekt – ingedrukt wordt, is steeds meer kracht nodig voor eenzelfde verdere uitrekking – indrukking. Liefde is als elastiekjes – de rek is er uit of er zit altijd nog wel wat rek in.
Ik hoop dat mijn elastiekjes alles nog bijeenhouden. De energie die u er in stopt is niet recht evenredig met de uitgeoefende kracht F – dat is vast de F van Familie. Het kost steeds meer kracht voor eenzelfde verdere resultaat. Ik moet een hoop rechttrekken – rekken moeten we. Dat kan eigenlijk alleen maar als gesprekken gevoerd kunnen worden zonder voorwaarden – zonder verwachtingen of eisen. Zonder wijzende vingers en spanning.
“Van wie hou je het meest, pap?”, vraagt Lotte. De ultieme en onmogelijke vraag. Ik loop inmiddels op mij tenen in dit huis. Als iedereen zich met zijn verwijten terugtrekt ben je de laatste die er nog iets over kan zeggen. “Dat is een onmogelijke vraag, lieverd.”, zeg ik. “Maar ik kan er wel iets over zeggen.” Ik kijk haar aan. “Van mijn ouders hou ik het aller langst en mijn zus – mijn neefje. Daarna komt je moeder en dan jullie – eerst Teun dan jij en dan Abel, maar het is grappig – want ik hou van jullie allemaal even veel. Net als een elastiekje.” Lotte snapt me niet, ze kijkt mij vragend aan.
Toch is het goede antwoord. Ik heb de laatste tijd een beetje weinig goede antwoorden. De liefde voor mijn Abel is compacter – korter dan dat van Lotte of die naar anderen, maar het is niet minder. Dat zegt iets over hem en anderen – langer of compacter en toch even veel. Als een elastiekje is de liefde – zo lang als het duurt maar met dezelfde hoeveelheid.
Soms is de rek eruit. Kun je er niets meer van maken. Dan wordt de spanning te groot – moet je even loslaten – helemaal loslaten of loslaten aan een kant en vasthouden aan de ander kant. Omdat er steeds meer kracht nodig is het stand te houden. Dan moet je de spanning eraf gooien.
De liefde van Marinda heb ik al heel lang geleden helemaal losgelaten zo als vele anderen. Dat was best heftig. Je kunt dat zien aan dat specifieke elastiekje – dat ligt vast nog ergens in mijn ziel. Ik merk dat ik nu soms de spanning kan opvoeren, maar het altijd weer kan loslaten – aan het eind van het schrijven. Dat kan alleen bij schrijven, dat kan nooit in het echt.
Marinda heeft elastiekjes in haar haren. Aan beide zijde van haar hoofd. Haar Lolita uiterlijk is nu compleet. Dat en haar x-beentjes met hoge bergschoenen maakt alles een geheel. De dames zijn – na een suffe dag – maar even gaan wandelen. Marinda loopt voorop. Er mist een stukje uit haar pony. Het is een keurig recht geknipt stuk. Als de kleine Marinda -toen. Het kleine meisje dat de uitdaging van haar vriendinnetje had aangenomen. “Wedden dat je het niet durft”, zei ze. Knip – deed ze met haar schaar. “Echt wel.”, zei ze. Twee dagen later stond ze op de schoolfoto. Kleine Marinda met een pluk uit haar pony.
Elastiekjes zijn handig. Er is een laatje in de keuken bij ons die altijd vol zit met elastiekjes. Ik weet nooit precies waar ze vandaan komen, maar ik grijp nooit mis. Altijd handig, zo’n onuitputtelijke bron – magisch.
Net als de liefde.