Het toerental van een grammofoonplaat is constant. Daardoor neemt de lineaire snelheid van de naald in de groef van buiten naar binnen toe af. Hierdoor kunnen hoge tonen aan het eind van een muziekstuk minder goed worden weergegeven dan aan het begin. Popliefhebbers zien de frisse en dynamische hoge tonen aan het begin van een plaat afnemen tot slissende bekkens en vervormde vocale s-klanken aan het einde ervan, al is dit effect mede afhankelijk van de kwaliteit van de platenspeler.
Een platen collectie zegt iets over iemand. Het zegt iets over haar. Net als haar boekenkast – de orde waarmee dingen in haar kamer zijn opgesteld. De dingen waar ze aan vast houdt. Je kunt haar kamer inlopen – haar huiskamer en zien hoe het zit.
Wie ze is. Waar je iets over kunt zeggen en waar niet. Het is een analyse – voordat er dingen gebeuren die muziek en literatuur overstijgen. Misschien – als hoge tonen naar het einde van de plaat niet te veel afnemen van de zenuwen.
De platen collectie van Maureen was indrukwekkend. Maureen ging elke donderdag naar hetzelfde tweedehands zaakje op het Waterlooplein. Struinen met een kop koffie in een plastic bekertje.
Buiten het Amsterdam en haar kunstboeken moet ik echt avonden lang met haar platen hebben gedraaid. Van Gods onmogelijke pokkenherrie tot ongekende parels van platen. Van onmogelijke en onduidelijke composities tot grote klassiekers.
Als ik Maureen zie dan zit ze voor haar platenspeler – met haar lange pikzwarte vlechtjes hangend over een platenhoes. Het lezen en strelen van de hoes. Ruiken. De geur van een oude plaat. Ik ken dat gevoel – het gevoel van niet zo heel lang terug. Dat je een plaat kocht en alles wat er in zat wilde weten.
In 1989 kocht ik in mijn visie een van meest geweldige albums in mijn collectie. Het Album “New York” van Lou Reed. Het werd door veel critici beschouwd als het beste soloalbum dat Reed had gemaakt. Ik heb niets met critici, maar moet ze in deze gelijk geven.
Ik had het Maureen cadeau gegeven toen we samen struinde langs het Waterlooplein. Het was een uitzonderlijk vondst – dit album op Vinyl. Het was een tijd waarin de Cd meer voor de hand lag. Daar moest ik dan ook flink voor betalen – in vergelijking met de rijen dik aan ABBA platen die maar een paar gulden waren.
“Welk nummer moet ik als eerst draaien?”, vraagt ze – als vloeken in de kerk. “Een album begin altijd met het eerste nummer op de A kant.”, snauw ik een beetje. “Owh oké, sorry hoor.”, zegt ze. “De teksten staan op de binnen hoes gedrukt. Je moet niks, maar als dat wel zo was zou ik de teksten lezen.”, zeg ik. Maureen hield niet van het woord “moeten” – daar werd zij ongelooflijk opstandig van. De teksten waren gedrukt zonder harde returns en gescheiden enkel met dikke hoofdletters.
Caught between the twisted stars the plotted lines the faulty map that brought Columbus to New York | Betwixt between the East and west he calls on her wearing a leather vest the earth squeals and shudders to a halt | A diamond crucifix in his ear is used to help ward off the Fear that he has left his soul in someone’s rented car | Inside his pants he hides a mop to clean the mess that he has dropped into the life of lithesome Juliette Bell | And Romeo wanted Juliette | And Juliette wanted Romeo | Romeo Rodriguez squares his shoulders and curses Jesus | runs a comb through his black pony-tail | He’s thinking of his lonely room the sink that by his bed gives off a stink | Then smells her perfume in his eyes and her voice was like a bell |
Outside the streets were steaming the crack dealers were dreaming of an Uzi someone had just scored | I betcha I could hit that light with my one good arm behind my back says little Joey Diaz | Brother give me another tote those downtown hoods are no damn good those Italians need a lesson to be taught | This cop who died in Harlem you think they’d get the warnin’ | I was dancing when his brains ran out on the street | And Romeo had Juliette | And Juliette had her Romeo | I’ll take Manhattan in a garbage bag with Latin written on it that says “It’s hard to give a shit these days” | Manhattan’s sinking like a rock, into the filthy Hudson what a shock | they wrote a book about it, they said it was like ancient Rome | The perfume burned his eyes holding tightly to her thighs | and something flickered for a minute and then it vanished and was gone.
Maureen haalt de naald van de plaat en zet hem terug bij het begin – ze kijkt mij schuldig aan. “Mag dit? Mag ik dit nog een keer opzetten.”, vraagt ze. “Dat begrijp ik.”, zeg ik.