Na de Tweede Wereldoorlog verwijderde de Amsterdamse museumdirecteur jhr. Willem Sandberg de lijsten van veel van de in het Stedelijk Museum tentoongestelde werken en verving ze door uniforme lijsten, die de aandacht niet van de schilderijen af zouden leiden. Pas na de tentoonstelling “Prijst de lijst” in het Amsterdamse Rijksmuseum werd er weer meer aandacht aan lijsten besteed. Het inzicht groeide dat een door de kunstenaar uitgezochte lijst niet van een schilderij gescheiden mocht worden. Kunsthistorici kregen ook meer aandacht voor de lijst als kunstwerk of voortbrengsel van kunstnijverheid.
De lijst van Maureen is duidelijk. Een ander soort lijst – ze heeft nauwkeurig bijgehouden wat de bedoeling is. Een bezoek aan het Kröller-Müller Museum is een belevenis. Een ontdekkingstocht die al begint bij de entree van Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Op een gratis Witte Fiets (1.800 in totaal) kun je fietsen naar het museum.
Het was de eerste keer dat ik naast Maureen fietste – meestal zat ik achterop of zat zij bij mij achterop. Maureen was zo vrolijk als een klein kind toen we op de fietsen stapte en het park in reden. Het was een aanstekelijke energie.
Het Kröller-Müller Museum is futuristisch. Exacte vierkante hallen gevuld met onbetaalbare werken. Ik vind het voornamelijk heel leuk om naast Maureen te lopen. Ze weet over elk werk wel iets te vertellen. Het maakt inmiddels al iets minder indruk op mij, maar zorgt altijd voor een aantal mensen die stilletjes mee lopen. Dat is altijd grappig. Het “Ik hoor bij haar.” gevoel is zo fijn.
Er staat een mannetje in keurig pak bij een schilderij als Maureen er iets over begint te vertellen: “En steeds weer dat hoofd zonder lichaam – het hoofd van Christus, omringd door doornen – het hoofd van Johannes de Doper. In een ijzingwekkend visioen dat verschijnt aan Salome. Bij Redon gebeurt er iets merkwaardigs, zie je het?”, zegt ze. “Het is alsof dat hoofd zich losmaakt uit die context, in vrije vlucht raakt en een eigen leven gaat leiden – als bij de mythe van Medusa, dat haar hoofd ook nadat het was afgehakt, niets van haar kracht was verloren. Net alsof een menselijk hoofd ook nadat het van het lichaam is gescheiden nog in leven blijft.”
Het mannetje loopt naar Maureen “Ben u van de rondleiding.”, vraagt hij. Maureen heeft het wel vaker. “Nee” zegt ze. “Maar ik ben altijd in voor een gesprek.”, zegt ze. Ik zie aan hem dat ook hij niet is opgewassen tegen de charmes van Maureen.
“Wandelt u mee?”, vraag ik. Terwijl ik Maureen lekker door keuvelt. De man knikt.
Heerlijk.