Voor kunstenaars beperkt het figuur zich tot kennis van het beendergestel, spieren, aders, voor zover deze aan het oppervlakte van mens of dier zichtbaar zijn en de vormen bepalen. Vormen van de beenderen en hun onderlinge verhouding, de plaatsen waar de spieren zich vasthechten langs de gewrichten en hun bewegingen. Vormverandering van spieren bij activiteit. Kuiltjes in de huid. De verschillen in verhoudingen van het mannelijke en vrouwelijke lichaam en al dergelijke kennis is voor de kunstenaar essentieel.
Ik heb een kaartje gevonden uit Parijs – van Maureen. Maureen was daar geweest met afgevaardigde van het Rijksmuseum. Er was een opening van een tentoonstelling. Op het kaartje staat een schilderij van Bonnard. Maureen was gek op deze schilder. Ik weet alleen dat ik ook mee wilde maar dat niet kon. Op het kaartje staat een verhaaltje over een kopje koffie met gebrekkig Frans en een zelf bedachte tour langs geschilderde of verblijf plekken van Bonnard. Daarna de weetjes van Maureen ter opvullen van de rest van de kaart.
Lieve Jef,
Ik heb een kopje koffie gedronken op het terras voor het hotel. Mijn Frans is een beetje roestig, maar het is gelukt een broodje erbij te bestellen. Ik sliep met Denise (mijn collega) op een kamer, die lag nog op een oor toen ik vertrok. Ik heb mijn rugtas mee en een kaart van Parijs. Ik zal niet de hele route uitschrijven, maar ik ben er al maanden mee bezig geweest. Deze kaart is voor jou omdat ik denk dat jij deze wel kan waarderen. Je was een keer in je boekje aan het schrijven over mij en vroeg of je het moest voorlezen. Ik wilde het niet weten – wat je schreef over mij. Je was ook iets te ijverig bezig, dat wilde ik niet onderbreken. Je zei toen dat je gedroomd had dat je mij had geschilderd. Dat was mooi.
Dat lijkt me zo leuk, geschilderde worden door iemand. Vermeer – van Gogh of door Bonnard, maar ik heb verder geen eisen hoor. Je hoeft er ook niet jaloers op te worden, hoor. Een groot deel van het werk van Bonnard zijn toch de naaktportretten van zijn vrouw Maria Boursin. Bonnard was jong getrouwd. Doordat Maria leed aan een vorm van tuberculoze moest zij als behandeling ervan, veel baden Zij leed ook aan smetvrees en waste zich geregeld.
Van Maria heeft Bonnard daardoor meer dan 350 naaktportretten gemaakt, veelal in de vorm naakten in de badkamer. Het is een triest verhaal, door de ziekte van zijn Maria leidde ze een geïsoleerd leven. Het heeft wel iets prachtig opgeleverd. Als je een paar van de portretten van zijn vrouw hebt gezien heb je het idee dat je deze vrouw kent.
Ik ga beginnen aan mijn wandeling en deze kaart op de bus gooien – Parijs is zo mooi.
Kus Maureen
Het schilderij op de kaart is vooral zo mooi vanwege de kuiltjes in de onderrug, ook wel de Kuiltjes van Venus genoemd. Kleine deukjes die veel mensen als teken van schoonheid beschouwen. Ruth had ze ook – ik kon er uren naar kijken – ze fascineerde mij. Toen ze uit bed stapte in het kamertje in Maastricht en zich uitrekte met haar borsten naar voren- armen omlaag en haar heupen naar achteren. De vrouw moet het meest geschilderde figuur zijn dat er is – ik weet wel waarom.
Ik wou dat ik ze allemaal had geschilderd – allemaal.